کالیبان و ساحره: زنان، بدن و انباشت بدوی | سیلویا فدریچی
CALIBAN AND THE WITCH | SILVIA FEDERICI
نخستین برنامهی تابستان را با سیلویا فدریچی و کتاب کالیبان و ساحره آغاز میکنیم. این چهارشنبه اکران فیلم به معنای رایج آن نخواهیم داشت و به بهانهی دو مصاحبه ی کوتاه از سیلیویا فدریچی میخواهیم دربارهی کتاب تازه انتشار یافتهی او بیشتر همفکری کنیم. هنوز بسیاری از ما کتاب را مطالعه نکردهایم و این برنامه بیشتر در قالب معرفی، ما را با ایدهها و فعالیتهای فدریچی آشنا خواهد کرد.
در نیمهی اول برنامه با کمک مترجم کتاب، سعی میکنیم فصل ها و ایدههای محوری کتاب را با هم مرور کنیم، و مشخصاً به نقد سیلیویا فدریچی بر مفهوم انباشت بدوی مارکس بپردازیم و ببینیم که چگونه فدریچی با تکیه بر مفهوم بازتولید نیروی کار و جایگاه اجتماعی زنان، فرایند انباشت بدوی و گذار از فئودالیسم به سرمایهداری را بررسی میکند و در واقع تاریخی را مینویسد که در بررسی مارکس غایب بود. به علاوه این فرایند انباشت یک واقعهی منفرد تاریخی نبوده و سرتاسر کتاب با نظر به اقتصاد جهانی شده و فرایندهای انباشت بدوی معاصر شکل گرفتهاست.
در نیمهی دوم به مفهوم کار بازتولیدی و کمپین دستمزد برای کار خانگی میپردازیم که فدریچی از بنیانگزاران آن بودهاست. ارزش ربودهشدهی کارهای رایگان یا به اصطلاح کارهای زنانه چطور میتواند به آنها برگردد؟ زنانه سازیِ کار در چند دههی اخیر چه نسبتی با این کارهای زنانه دارد؟ فدریچی چطور میان فعالیتهای خود با تحلیل نظریاش از بازتولید اجتماعی پیوند برقرار میکند؟
بنابراین اگر فرصت داشتید کتاب را مطالعه کنید، و اگر ایده، یادداشت یا طرحی در زمینه های مشابه داشتید به همراه بیاورید تا دربارهی این موضوعات دقیقتر شویم.
- گزارش جلسهسیلویا فدریچی و کار زنانه | ساسان صدقی نیا
با ترجمه یِ کتابِ ” کالیبان و ساحره: زنان ، بدن و انباشت بدوی”، سیلویا فدریچی فمنیست پرآوازه ایتالیایی رفته رفته در ایران به چهرهی شناخته شدهای تبدیل میشود. فدریچی متعلق به نحلهای از فمینیسم مارکسیستی ست که از درون سنت مبارزاتی جنبشهای استقلال کارگران ( Autonomia Operaia) و بیکاران در دهه ۷۰ ایتالیا با عروج نظام نولیبرالی سر برآورده و نیز از جنبشهای ضد استعماری و حقوق مدنی به ویژه سیاهان در امریکا تاثیر پذیرفته است. در بازخوانی تاریخ سرمایه داری بخصوص از منظر زنانِ کارگر، فدریچی از روشی استفاده میکند که رگههایی از رویکردهای مارکس و فوکو را توأمان در خود دارد. در این روشِ بازخوانیِ تاریخ سرمایهداری، تعریف نظامِ سرمایه عبارتست از برخورد و برهمکنش نیروها با یکدیگر. سرمایه در دیدگاه مارکسیسم ایتالیایی از جمله فدریچی خواستگاهی مبتنی بر یک جوهر انتزاعی ندارد بلکه این کردارهایِ جسمانیِ مبارزاتی ست که عامل اصلی رویکردهای سرمایه است. این روشی ست که به مارکسیسم سوبژکیتو در گرایشاتِ مارکسیستی، معروف است.
شكار ساحرهها از سر گرفته شده است | تیم اشتوگنمصاحبهاي با سيلويا فدريچي نظريه پرداز در مورد كار خانگي بيمزد در سرمايهداري، نقاط كور ماركس و برخوردمسئولانه با منبع امور مشترک نوین
مصاحبه كننده: تيم اشتوتگن | مترجم: ابوطالب احمدی نسبمسئلهي بازتوليد بيش از سي سال است كه جز محورهاي مركزي كارهاي نظري من محسوب ميشود. يكي از مراحل مرتبط با آن، همكاري من با كالكتيو بين الملليِ فمينيستي بود، همان سازماني كه در سال ۱۹۷۲ كمپين «دستمزد برای كار خانگي» را به سر زبانها انداخت. كار علمي من متاثر از نظريههاي اپرايسم(قدرت کارگران) ايتاليايي مربوط به دههي شصت و همچنين نظريههاي مربوط به نبردهاي ضداستعماري و جنبش حقوق مدنی در آمريكا است. اُپرايسم پيرو خوانشي از ماركس بود كه به من خيلي كمك كرد تا بُعد سياسي مناسبات مزد را به صورت فرمِ بدوي قدرت اجتماعي بفهمم. اما نظريهپردازان زن و مرد نبردهاي ضداستعماري از ديدگاه چيزي دست به قلم ميبردند كه مناسبات مزد و روابط مبتني بر قرارداد، به طور كل در آن لحاظ نشده بود. هر دو ديدگاه نظري براي فهم من از نابرابرياي كه زنان در تقسيم كار سرمايهدارانه آن را تجربه كرده بودند، نقش اساسي داشتند. اين دو ديدگاه به من كمك كردند تا رابطهي مستقيم موجود را بين زیردست بودن زنان در ميان آقايان در سرمايهداري و جايگاه بيمزد ايشان به عنوان كارگران خانگي ببينم.
خانهداری، شغل بدون مزد | فخری شادفرآشنایی با سیلویا فدریچی و فعالیتهای او در کمپین دستمزد برای کار خانگی، و همچنین شیوهی مفهوم پردازی او دربارهی بازتولید اجتماعی، میتواند نقطهی عطفی برای دغدغهمندان حوزهی زنان به حساب بیاید. واقعیت این است که ـ همچون هر مفهومی جهانشمول و بُرندهی دیگری ـ تاکید بر کار خانگی به عنوان ستون فقرات جامعهی سرمایهداری، پیش از آنکه در قالب ترجمه ی آثار یک متفکر تبیین شود، با نگاه به زندگی و شرایط زنان پیرامون ما قابل فهم خواهد بود. در این یادداشت، فخری شادفر سالها پیش از ترجمهی کتاب یا مقالههای فدریچی به زبان فارسی، مسالهی کار خانگی را مطرح کردهبود.
پیوندهادر جستجوی منشأ تبعیض | میدان | فارسی
فصل دوم از كتاب «كاليبان و ساحره: زنان، بدن و انباشت بدوي» | نقد اقتصاد سیاسی | فارسی
مبارزه زنان یکی از مبارزات محوری ضدسرمایهداری است | میدان | فارسی
فعالیت سیاسی با زنان و به عنوان زنانی در شرایط کنونی : مصاحبه با سیلویا فدریچی | لیبکام | انگلیسی
داستانهای ساحرهها: مصاحبهای با سیلویا فدریچی | مجلهی ویوپوینت | انگلیسی
در این ویدئو فدریچی به بهانه کتاب «انقلاب در نقطه آغازین» درباره ی تلاقی نظریه فمینیستی و فعالیت هایی همچون کمپین دستمزد برای کارخانگی توضیح می دهد.
بازتولید اجتماعی چیست و چرا باید آن را در مرکز هر مبارزه ی ضدسرمایه داری قرار داد؟